Γενικοί Κανόνες Δόμησης
Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός
1. Στα κτίρια του δημόσιου τομέα των ΝΠΔΔ, των κοινωφελών οργανισμών και κτίρια γραφείων, με περισσότερους από έναν ορόφους, επιβάλλεται η κατασκευή ανελκυστήρα.
Στα παραπάνω κτίρια, καθώς και στα κτίρια με χρήση κατοικίας, στα οποία είναι υποχρεωτική η κατασκευή ανελκυστήρα, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις, επιβάλλεται η σύνδεση της στάθμης του πεζοδρομίου με τη στάθμη του ανελκυστήρα με επίπεδο κλίσης μέχρι και 6% και ελάχιστου πλάτους 1,30 μ., ώστε να είναι δυνατή η προσπέλαση σε αυτά ατόμων με ειδικές ανάγκες. Σε όλα αυτά τα κτίρια ένας τουλάχιστον ανελκυστήρας πρέπει να έχει ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις πλάτους, μήκους και ελεύθερου ανοίγματος πόρτας 1,10 μ., 1,40 μ. και 0,85 μ. αντίστοιχα. Ο χώρος μεταξύ της πόρτας του ανελκυστήρα αυτού και του απέναντι τοίχου πρέπει να έχει ελάχιστο πλάτος 1,50 μ.
2. Κατά τη διαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων, καθώς και των κοινής χρήσης υπαίθριων χώρων των κτιρίων, πρέπει να λαμβάνεται πρόνοια, ώστε οι χώροι αυτοί να είναι δυνατό να χρησιμοποιούνται και από άτομα με ειδικές ανάγκες.
Οι παραπάνω χώροι πρέπει να διαθέτουν διαδρόμους με ομαλό δάπεδο, κατασκευασμένο από συμπαγές μη ολισθηρό υλικό πλάτους τουλάχιστον 1,30 μ. και κλίσης μέχρι 6%.
Κτιριοδομικός Κανονισμός
1. α. Σε κάθε νέο κτίριο όταν το δάπεδο ορόφου ή τμήματος ορόφου έχει διαφορά στάθμης μεγαλύτερη από 9 μ. από την οριστική επιφάνεια του περιβάλλοντος εδάφους στη θέση από την οποία γίνεται η προσπέλαση στον υπόψη όροφο, επιβάλλεται η εγκατάσταση ενός τουλάχιστον ανελκυστήρα προσώπων με την επιφύλαξη του παραπάνω άρθρου.
β. Σε περίπτωση χώρου ενιαίας λειτουργίας που αναπτύσσεται σε περισσότερα από ένα επίπεδα και εξυπηρετείται με εσωτερική κλίμακα, για την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου ελέγχεται η στάθμη του δαπέδου εισόδου σ’ αυτόν.
γ. Στις προσθήκες καθ’ ύψος ή κατ’ επέκταση επιτρέπεται να εφαρμόζονται οι διατάξεις για τους ανελκυστήρες που ίσχυαν κατά την έκδοση της αρχικής άδειας, με την επιφύλαξη των όρων της παρακάτω παραγράφου.
2. Υποχρεωτικά κάθε σημείο του ορόφου του κτιρίου δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από 60 μ. από τον ανελκυστήρα, μετρούμενο σε φυσική όδευση. Ο τύπος και το είδος του ανελκυστήρα που εγκαθίσταται σε ένα κτίριο πρέπει να είναι κατάλληλος γι’ αυτό και να πληροί όλες τις απαιτήσεις – προδιαγραφές κατασκευής, για την άνετη και ασφαλή μεταφορά ατόμων.
3. Σε κτίρια στα οποία απαιτείται η κατασκευή ανελκυστήρα σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου πρέπει να συντάσσεται κυκλοφοριακή μελέτη του κτιρίου, όταν ο πληθυσμός του κτιρίου είναι μεγαλύτερος από 200 άτομα. Στην κυκλοφοριακή μελέτη του κτιρίου θα προσδιορίζονται ο αριθμός των ανελκυστήρων, η χωρητικότητα και η ταχύτητά τους.
4. Εγκατάσταση των ανελκυστήρων σε ένα κτίριο, δηλαδή τα οικοδομικά στοιχεία φρέατος, τα ύψη, διαστάσεις μηχανοστασίου, τροχαλιοστασίου, διαμόρφωση φρέατος, καθώς και ο τρόπος κατασκευής γίνονται σύμφωνα με τη 18173/30.8.1988 ( ΕΛΟΤ-Ε.Ν. 811.1/1988) απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών, Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 664/Β), όπως κάθε φορά ισχύει.
5. Κατά την κατασκευή και εγκατάσταση ανελκυστήρων σε κτίρια, λαμβάνονται τα κατά περίπτωση κατάλληλα μέτρα ηχομόνωσης, όπως προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις, ώστε να μην υπάρχει μεταφορά θορύβου σε διπλανά διαμερίσματα ή χώρους. Επίσης, λαμβάνονται αντικραδασμικά μέτρα στο χώρο του κλιμακοστασίου, ώστε να μη μεταδίδονται στο κτίριο οι κραδασμοί. Επίσης, λαμβάνεται πρόνοια για την προστασία της εγκατάστασης από φωτιά (τοίχοι, κουφώματα με ψηλή αντίσταση στη φωτιά) και εξασφαλίζεται φράγμα για την αποτροπή διάδοσης φωτιάς ή καπνού μέσω της εγκατάστασης, όπως προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις “περί πυροπροστασίας”.
6. Κάθε μηχανοστάσιο ανελκυστήρα που βρίσκεται σε οποιοδήποτε όροφο, εκτός από τον ανώτατο όροφο του κτιρίου, πρέπει να μην έχει οποιοδήποτε άνοιγμα προς άλλο χώρο του κτιρίου, εκτός από την πόρτα του, η οποία πρέπει να κατασκευάζεται σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κανονισμού “περί πυροπροστασίας των κτιρίων”.
Ειδικά στους υδραυλικούς ανελκυστήρες ισχύουν οι παρακάτω παρεκκλίσεις:
α. Δεν απαιτείται ιδιαίτερος χώρος τροχαλιοστασίου.
β. Το μηχανοστάσιο μπορεί να μην είναι σε επαφή με το φρεάτιο.Στην περίπτωση αυτή, οι υδραυλικοί σωλήνες και τα καλώδια που συνδέουν το μηχανοστάσιο με το φρέαρ πρέπει να τοποθετούνται σε ειδικό για το σκοπό αυτό κανάλι.
γ. Οι ελάχιστες αποστάσεις του μηχανισμού κίνησης από τους τοίχους του μηχανοστασίου πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,20 μ., εκτός από την απόσταση της μιας από τις μεγάλες πλευρές του, που πρέπει να είναι 0,80 μ.
δ. Μπροστά από τον ηλεκτρικό πίνακα του ανελκυστήρα που τοποθετείται στο μηχανοστάσιο πρέπει να αφήνεται ελεύθερη απόσταση από οποιοδήποτε εμπόδιο τουλάχιστον 0,80 μ.
ε. Η ελεύθερη απόσταση μεταξύ του ανώτατου σημείου της οροφής του θαλάμου και του κατώτατου σημείου της οροφής του φρέατος πρέπει να είναι τουλάχιστον 1,15 μ. Επίσης, ειδικά στους υδραυλικούς ανελκυστήρες, το δάπεδο του μηχανοστασίου πρέπει να κατασκευάζεται έτσι ώστε σε περίπτωση διαρροής όλο το υδραυλικό υγρό να παραμένει στο μηχανοστάσιο.
Αλλαγές στον σχεδιασμό και την κατασκευή κτιρίου, σύμφωνα με τον EN 81.20
– Ο εξαερισμός του φρεατίου είναι στην ευθύνη του μηχανικού - κατασκευαστή του κτιρίου
Κτιριακές Απαιτήσεις για Τοποθέτηση Ανελκυστήρα
ΦΡΕΑΤΙΟ
1. Το φρεάτιο πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τον ανελκυστήρα. Δεν πρέπει να περιλαμβάνει καλώδια ή διατάξεις, κ.τ.λ., διαφορετικά από τα απαιτούμενα για τον ανελκυστήρα.
2. Ύψος άνω απόληξης φρεατίου αρκετό, ώστε: Όταν τερματίσει το έμβολο (πιο πάνω από την ανώτερη στάση), να υπάρχει ελεύθερη κατακόρυφη απόσταση από την στέγη του θαλάμου μέχρι την οροφή του φρέατος 1 m. Ενδεικτικά για συνήθεις ανελκυστήρες προσώπων με ύψος θύρας 2 m, συνολικό ύψος άνω τελευταίας στάσης 3,40 m είναι ικανοποιητικό. Εξαερισμός φρεατίου στην άνω απόληξη του φρέατος τουλάχιστον ίση με 1% της οριζόντιας διατομής φρέατος. Για παράδειγμα σε φρεάτιο με διαστάσεις 1,40×1,80 m (8 ατόμων) συνίσταται οπή εξαερισμού με περσίδες διαστάσεων 20×20 cm.
3. Βάθος κάτω απόληξης (πυθμένας) φρεατίου αρκετό, ώστε: Όταν ο θάλαμος έχει επικαθίσει στους προσκρουστήρες (πιο κάτω από την κατώτερη στάση), να είναι δυνατόν να χωράει στον πυθμένα ένα ορθογώνιο διαστάσεων 0,50×0,60×1 m. Ενδεικτικά για ανελκυστήρες 4 ατόμων, συνολικό βάθος 1,40 m από την στάση έως τον πυθμένα είναι ικανοποιητικό. Για ανελκυστήρες 8 ατόμων το απαιτούμενο βάθος μπορεί να μειωθεί στο 1,20 m. Το δάπεδο του πυθμένα πρέπει να είναι επίπεδο και ομαλό, προστατευόμενο από την είσοδο υδάτων.
4. Η εσωτερική πλευρά του τοιχώματος του φρέατος, προς την πλευρά εισόδου στο θάλαμο πρέπει να είναι λεία και συνεχείς επιφάνεια.
5. Σύμφωνα με τον νέο ΓΟΚ σε ανελκυστήρες για άτομα με ειδικές ανάγκες (8 ατόμων) οι θύρες φρέατος και η είσοδος στο θάλαμο πρέπει να έχουν πλάτος τουλάχιστον 0,85 m.
6. Το ύψος και το πλάτος που πρέπει να υπάρχει στο φρεάτιο για την τοποθέτηση των πορτών του ανελκυστήρα πρέπει να είναι: Αν η πόρτα θα είναι ημιαυτόματη (χειροκίνητη) 2,12 m ύψος από τελικό δάπεδο ή 2,25 m από μπετόν, ενώ το πλάτος για 85 cm άνοιγμα πόρτας πρέπει να είναι 1,10 m. Αν η πόρτα είναι αυτόματη τότε το ύψος που πρέπει να αφήσουμε είναι 2,28 m από τελικό δάπεδο ή 2,40 m από μπετόν ενώ το πλάτος πρέπει να είναι τουλάχιστον 1,10 m.
7. Οι τοίχοι του φρεατίου θα πρέπει να αντέχουν 1000Ν.
ΜΗΧΑΝΟΣΤΑΣΙΟ
1. Τα μηχανοστάσια δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για σκοπούς διαφορετικούς από αυτούς που σχετίζονται με τον ανελκυστήρα. Δεν πρέπει να περιέχουν αγωγούς, καλώδια ή διατάξεις διαφορετικές από αυτές που σχετίζονται με τον ανελκυστήρα.
2. Οι ηλεκτρικές παροχές από τον πίνακα κοινοχρήστων προς το μηχανοστάσιο, για την κίνηση (τριφασική) και τον φωτισμό (μονοφασική) του ανελκυστήρα, πρέπει να είναι ανεξάρτητες και να καταλήγουν σε δύο ασφαλειοδιακόπτες. Ειδικά ο διακόπτης κίνησης (τριφασικός) θα πρέπει να μπορεί να κλειδώνει. Αυτό γίνεται είτε με την επιλογή κατάλληλου διακόπτη, είτε με τοποθέτησή του μέσα σε κουτί του οποίου το καπάκι να κλειδώνει. Επιπλέον πρέπει να υπάρχει επαρκής φωτισμός με διακόπτη στο χώρο του μηχανοστασίου και ρευματοδότης.
3. Οι διαστάσεις μηχανοστασίου θα πρέπει να είναι τέτοιες έτσι ώστε να παρέχονται οι παρακάτω προϋποθέσεις:
α) Ελεύθερος χώρος εμπρός από τον πίνακα του ανελκυστήρα βάθους τουλάχιστον 70 cm και πλάτους τουλάχιστον 50 cm.
β) Ελεύθερος χώρος εμπρός από το καζάνι τουλάχιστον 50×60 cm.
γ) Ύψος των χωρών εργασίας στο μηχανοστάσιο τουλάχιστον 2 m (τουλάχιστον 1,80 m για κτίρια με άδεια οικοδομής πριν την 1/7/1999).
Ένα τυπικό μηχανοστάσιο πρέπει να έχει διαστάσεις τουλάχιστον 1,5 x 1,8 m και ύψος τουλάχιστον 2 m.
4. Η θύρα του μηχανοστασίου θα πρέπει να είναι μεταλλική με ελάχιστες διαστάσεις 1,80 m ύψος, 0,60 m πλάτος (προτείνεται 0,80m τουλάχιστον) και να ανοίγει προς τα έξω. Πρέπει να έχει κλειδαριά με κλειδί, να μην κλειδώνει και να μπορεί να ανοίξει μέσα από το μηχανοστάσιο χωρίς την χρήση του κλειδιού (αυτό γίνεται αν κοπεί η γλώσσα της κλειδαριάς και αφαιρεθεί η εξωτερική πετούγια).
5. Ο εξαερισμός μηχανοστασίου θα πρέπει να γίνεται ή μέσω της θύρας η οποία θα έχει περσίδες για το σκοπό αυτό ή με άλλο μέσο.
6. Το δάπεδο του μηχανοστασίου θα πρέπει να είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε σε περίπτωση διαρροής λαδιού, όλο το υδραυλικό λάδι να παραμένει στο μηχανοστάσιο.
7. Πρέπει να προβλέπεται η παροχή τηλεφωνικής γραμμής στον χώρο του μηχανοστασίου για την σύνδεση τηλεφώνου στον θάλαμο του ανελκυστήρα (για κτίρια με άδεια οικοδομής από 1/7/1999 και μετά).
